روز نهم ذی‌الحجه روز عرفه و از اعیاد عظیمه است، هر چند به اسم عید نامیده نشده و روزی است که حق تعالی بندگان خویش را به عبادت و طاعت خود خوانده و مؤید جود و احسان خود را برای ایشان گسترانیده و شیطان در این روز خوار و حقیرتر و رانده‌تر و در خشمناکترین اوقات خواهد بود.
روایت شده که حضرت امام زین‌العابدین (ع) شنید در روز عرفه صدای سائلی را که از مردم سؤال می‌کرد. فرمود: «وای بر تو! آیا از غیر خدا سؤال می‌کنی در این روز و حال آن‌که امید می‌رود در این روز برای بچه‌های در شکم آن‌که فضل خدا شامل آنها شود و سعید شوند و از برای این روز اعمال چند است:
اول: غسل
دوم: زیارت امام حسین (ع) که مقابل هزار حج و هزار عمره و هزار جهاد بلکه بالاتر است و احادیث در کثرت فضیلت زیارت آن حضرت در این روز متواتر است.
و اگر کسی توفیق یابد که در این روز در تحت قبه مقدسه آن حضرت باشد، ثوابش کمتر از کسی که در عرفات باشد نیست؛ بلکه زیاده و مقدم است.
سوم: خواندن دو رکعت نماز؛ پس از نماز عصر، پیش از آن‌که مشغول به خواندن دعاهای عرفه شود دو رکعت نماز بجا آورد در زیر آسمان و اعتراف و اقرار کند.
نزد حق تعالی به گناهان خود تا فایز شود به ثواب عرفات و گناهانش آمرزیده شود پس مشغول شود به اعمال و ادعیه عرفه که از حجج طاهره ـ صلوات‌الله علیهم ـ روایت شده و آنها زیاده از آن است که در این مختصر ذکر شود.
شیخ کفعمی در مصباح می‌گوید: «مستحب است روزه روز عرفه برای کسی که ضعف پیدا نکند از دعا خواندن و مستحب است. غسل پیش از زوال و زیارت امام حسین (ع) در روز و شب عرفه و چون وقت زوال شد، زیر آسمان رود و نماز ظهر و عصر را با رکوع و سجود نیکو به جای آورد و چون فارغ شود دو رکعت نماز کند. در رکعت اول بعد از حمد توحید و در دوم پس از حمد «قُل یا اَیهَا الْکافِروُنَ» بخواند. پس از آن چهار رکعت نماز گزارد و در هر رکعت پس از حمد، پنجاه مرتبه توحید بخواند.»
این نماز همان نماز حضرت امیرالمؤمنین (ع) است.