غدير دريايى از معارف است. فقه، فرهنگ، كلام، اخلاق و تفسير، همه را دارد؛ ولى دريغ كه گوهرهايش تا كنون استخراج نشده است، هر چند دستان سخاوتمند امواج غدير گاه دانه‏هاى گرانبهايى را به ساحل‏نشينانش ارزانى داشته است.

در اين نوشتار بر آنيم نگاهى به فقه غدير افكنيم، پيش از ورود به بحث توجه به چند نكته ضرورى مى‏نمايد:

.1 مراد از فقه غدير اعمال مستحب اين روز است. روايات سى و شش عمل را در اين روز مستحب شمرده‏اند كه ما آنها را به ترتيب حروف الفبا ارائه مى‏كنيم.

.2 اين تعداد حكم براى يك روز نشان از اهميت، حساسيت و عظمت آن دارد. در اسلام براى هيچ روزى، هر چند بسيار مهم و مقدس، اين تعداد حكم ارائه نشده است. در برخى از روزهاى مهم مانند فطر و قربان، عرفه و مباهله اعمال متعددى مستحب شمرده شده، ولى اگر همه آنها را به يكديگر ضميمه كنيم، با مستحبات غدير برابرى نمى‏كنند.

.3 دومين ويژگى فقه غدير جامعيت است. در هر زمينه‏اى عملى وارد شده، اعمالى جامع و بى كم و كاست؛ از عمل عبادى تا برنامه سياسى همايش و طرح اقتصادى ايجاد مساوات همه در فقه غدير گرد آمده است. گستردگى و غناى اين اعمال چنان است كه مى‏توان گفت در آينه فقه كامل غدير كمال دين تجلى يافته است.

.4 سومين ويژگى فقه غدير اين است كه براى اعمال آن فضيلتهاى منحصر بفرد قرار داده‏اند؛ كه در جاى ديگر به چشم نمى‏خورد و اين حتى از فضيلتهاى ماه رمضان نيز بيشتر است. مرحوم ميرزا جواد آقا تبريزى مى‏گويد: «فضيلتى كه براى روز غدير وارد شده نسبت به فضيلتهاى ماه رمضان زيادتر است.»

در خلال اعمال غدير به برخى از اين فضيلتها اشاره خواهد شد.

.5 چرا اين حجم از اعمال را، با آن همه فضيلت، براى روز غدير قرار داده‏اند؟ امام صادق (ع) در پاسخ بدين پرسش مى‏فرمايد: «اعظاما ليومك؛ تا با اين اعمال روز غدير را بزرگ بدارى».

اين سخن امام ششم(ع) دو حقيقت را آشكار مى‏سازد: يكى اينكه بايد روز غدير را بزرگ داشت و ديگر اينكه بزرگداشت غدير با انجام دادن اعمال ويژه اين روز تحقق مى ‏يابد.