پرسش:
در کتابی خوانده ام که : ” لولاک یا محمد ما خلقت الأفلاک و لولا علی ما خلقتک و لولا فاطمة ما خلقتکما” آیا چنین حدیثی درست است؟

پاسخ:
این حدیث را دانشمند فرزانه آقای میر جهانی «ره» در کتاب الجنة العاصمة ص 148 نقل کرده و سند آن را هم بیان نموده است.

همچنین علامه مرندی در کتاب «ملتقی البحرین» صفحه 14 و علامه نمازی شاهرودی در کتاب مستدرک سفینة البحار (درباره «خلق») و آیت الله گرامی در کتاب لولا فاطمه آورده اند.

در تفسیر این حدیث باید بگوئیم که این حدیث در بیان نقش و اهمیت وجود مقدس پیامبر گرامی اسلام(ص) و حضرت علی(ع) و حضرت فاطمه زهرا(س) می باشد. زیرا هدف خداوند متعال از آفرینش بدون وجود پیامبر اکرم (ص) محقق نمی شود.

قرآن می فرماید: «وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ اْلإِنْسَ إِلاّ لِیَعْبُدُونِ»[1] یعنی هدف از آفرینش رسیدن انس و جن به مقام عبودیت است. منظور از عبودیت، صرفا عبادت ظاهری نماز و روزه نیست بلکه عبارتست از مقام کمالی که انسان باید به آن برسد و از تمام اسارتها و بندگی ها رها گردد و تنها بنده خداوند متعال باشد و تحقیق این مقام جز با هدایت پیامبر اکرم (ص) محقق نمی شود. از این رو خداوند در حدیث قدسی می فرماید: «لولاک یا محمد لما خلقت الافلاک».

و نباید از جمله دوم چنین برداشت شود که مقام علی (ع) از پیامبر اکرم (ص) بالاتر است، در صورتی که خود حضرت علی علیه السلام فرموده است:انا عبد من عبید محمد (ص):یعنی من بنده ای از بندگان حضرت محمد (ص) هستم.[2]

بلکه مقصود این است که چون هدف و علت غایی آفرینش حضرت رسول (ص) هدایت و راهنمایی انسانهاست، و این هدایت و راهنمائی استمرار پیدا نمی کند مگر با ادامه ولایت و امامت بعد از وجود مقدس پیامبر اکرم (ص) و لذا خداوند متعال در ادامه این حدیث قدسی می فرماید: «لولا علی لما خلقتک» همچنین اگرحضرت فاطمه (س) نبود ولایت استمرار پیدا نمی کرد. زیرا او وعاء  امامت و درخت نبوت و ولایت است و اگر او نبود درخت نبوت و ولایت بدون میوه می ماند از این رو فرمود: «و لولا فاطمه لما خلقتکما».

از آن چه بیان کردیم معلوم شد که این حدیث شریف دلالت ندارد بر اینکه مقام حضرت علی (ع) و حضرت زهرا (س) از حضرت محمد (ص) بالاتر است، بلکه بالعکس مفهوم این حدیث این است که حضرت زهرا (س) و حضرت علی (ع) فدایی حضرت محمد (ص) و اهداف بلند او هستند.
—————————————
پی نوشت ها:
1. سوره ذاریات، آیه 56.
2. الکافی ج 1 ص89  باب الکون و المکان …..  ص 88.
منبع: پایگاه حوزه